Izložbom fotografija sa čuvene mačkatske Pršutijade na Kraljevom trgu na Zlatiboru, krenule su poslednje pripreme pred 20. jubilarni Sajam suvomesnatih proizvoda, koji u ovom zlatiborskom selu počinje 14. februara. Ove godine, 21 lokalni proizvođač suvomesnitih proizvoda sa teritorije opštine Čajetina, ali i iz užičkog sela Kačer, takmičiće se za titulu najbolje svinjske, goveđe i ovčije pršute, najbolje slanine i kobasice, a kao i prošle godine, na Sajmu će opet biti postavljen štand sa čuvenim francuskim sirevima.
Sve je počelo još 2001. godine, u zlatiborskom selu Mačkat, u crkvenom domu. Sakupili su se proizvođači suvomestanih proizvoda, da pred publikom, ali I samim sobom, pokažu ko ima najbolji proizvod. I svega je bilo – svinjske, goveđei ovčije pršute, slanine, kobasica, čvaraka… I sve pripremljeno na autentičan, domaći način, koji se vekovima prenosi sa kolena na koleno.
„Ovo je 20. jubilarna „Pršutijada“, a ja bih se vratio na početak kada je u Crkvenom domu u Mačkatu bila izložba na 1. Sajmu užičke pršute, kako je tada nazvana manifestacija. Kasnije je ona dobila ovaj popularan naziv Pršutijada. Sama ideja tada, 2001. godine, koja važi i danas, potekla je od mesne zajednice Mačkat i okolnih sela, u kojima ima proizvođača ovih tradicionalnih suvomesnatih proizvoda“, kaže za INFO 24 Miljko Radišić iz PD „Zlatiborski eko agrar“.
Prozvodi koji se izlažu na manifestaciji su pršuta (goveđa, ovčija, svinjska), fermentisane kobasice, suva slanina, ovčija stelja, čvarci i ostali slični proizvodi od svinjskog mesa. Kontrolu kvaliteta suvomesnatih proizvoda koji se izlažu na sajmu vrši jedna od renomiranih firmi sa sedištem u Srbiji – Jugoinspekt.
Inače, Mačkat, kao selo siromašno zemljom, pašnjacima i oranicama, koristeći prednost blizine grada i specifičnih klimatskih uslova,izgradilo je prepoznatljivost po mesnim prerađevinama,od kojih su najpoznatije pršuta i jagnjeće pečenje. Vremenom se ova vrsta proizvodnje razvijala i podizala na viši nivo,pa u Mačkatu danas ima preko 30 registrovanih proizvođača suvomesnatih proizvoda. Svoje nadaleko čuvene proizvode izlažu poslednje dve decenije na Sajmu suvomesnatih proizvoda organizovanom upravo u svom mestu.
“Ove godine imamo ukupno 21. lokalnog proizvođača suvomesnatih proizvoda sa teritorije opštine Čajetina i delom iz sela Kačar sa teritorije grada Užica. Svedoci smo da smo poslednjih godina imali i goste iz inostranstva. Ove godine imaćemo i jedan štand sa francuskim sirevima. I ove će godine za posetioce biti obezbeđene vredne robne nagrade u vidu paketa suvomesnatih proizvoda: pršute, slanine, kobasice i još neke vredne nagrade”, naglašavaju iz Zlatiborskog Eko Agrara, koji je jedan od organzatora Pršutijade.
Čuveni Marići iz Mačkata očejuju i ove godine nagradu
Mitar Marić, prošlogodišnji pobednik u kategoriji najbolje svinjske pršute, za INFO 24 kaže da ove goddine očekuje jednu nagradu, dok se njegova supruga Višnja, koja mu pomaže u proizvodnji, nada višestrukim priznanjima.
“I na ovogodišnjoj pršutijadi izlagaću pršutu goveđu I svinjsku, svinjski vrat, slaninu, ovčiju stelja I ovčiju pršutu, ali I razne kobasice”, kaže Mitar Marić iz Mačkata.
Inače, Marići su ove godine proširili proizodnju, pa tako se njihovi kvalitetni proizvodi mogu naći, pored Zllatibora, Tare I Divčibara, I u Kraljevu. Sa prodajom su, kažu, veoma zadovoljni.
Pršutijada po svojoj masovnosti i mestima odakle stižu posetioci, ali i inostrani gosti koji ovom prilikom prikazuju svoje tradicionalne proizvode, spada u red nacionalnih manifestacija. Trodnevni događaj poseti preko 10.000 gostiju , tako da Mačkat u periodu „Pršutijade“ postaje centar gastronomskog uživanja i doživljaja, kako Zapadne Srbije, tako i šire.
Podsetimo, po odlukama ocenjivača iz Jugoinspekta, koji su pregledali proizvode svih 16 izlagača na prošlogodišnjoj Pršutijadi, prvo mesto za goveđu pršutu osvojio je Dragan Stojanović iz Mačkata. Najbolju svinjsku pršutu imao je Mitar Marić, čija je ovčija stelja takođe bila najbolja, dok je prvo mesto za domaću kobasicu pripalo supružnicima Iliji i Jovani Stojanović iz Krive Reke. Šampionsku slaninu i ovčiju pršutu proizvela su dvojica Mačkaćana, obojica Šopalovići: Radomir i Branko. Specijalne nagrade za ujednačeni kvalitet proizvoda dobili su proizvođači Miloš Radovanović, Marko Stojanović, Aleksandar Radojičić i Miroslav Stojanović.
Nada Dželebdžić / INFO 24